اکسترنال فیکساتور
۱۴۰۰-۱۲-۲۴ ۱۴۰۱-۰۵-۲۰ ۷:۱۵اکسترنال فیکساتور
اکسترنال فیکساتور
تثبیت خارجی (اکسترنال فیکسیشن) روشی جراحی است که برای ثابت نگه داشتن استخوانهای شکسته انجام میشود تا به این ترتیب شکستگی فرصت جوش خوردن پیدا کند و استخوانها به درستی به هم جوش بخورد. اکسترنال فیکساتور عموماً برای بیحرکت و ثابت نگه داشتن بافت نرم و استخوان به کار برده میشود، البته عمل تثبیت گاهی اوقات به عنوان یک عمل مجزا برای اصلاح عدم همترازی و بینظمی استخوان، بازیابی طول عضو یا محافظت از بافت نرم بعد از آسیبدیدگی یا سوختگی جدی انجام میشود.
تثبیت خارجی ایجاب میکند که پینها در پوست فرو برده شود تا به استخوان برسد، به این ترتیب اکسترنال فیکساتور مانند یک چهارچوب خارجی عمل میکند و استخوان را ثابت نگه میدارد. از موارد متداول استفاده از اکسترنال فیکساتور میتوان به شکستگیهای بازی مانند شکستگی استخوان درشت نی اشاره کرد که نیاز به پانسمان، استفاده از فلپ یا مراقبت از جراحت دارد. همچنین اکسترنال فیکساتور برای شکستگیهای بستهای مانند شکستگی ناپایدار زند زبرین نیز کاربرد دارد. تثبیت خارجی بهترین نتیجه را برای استخوانهای سطحی مانند تنه استخوان درشت نی به دست میدهد. از اکسترنال فیکساتور برای استخوانهای عمقیتری مانند استخوان ران (فمور) یا استخوان بازو استفاده نمیشود، چون فرو کردن پینها در چنین عمق زیادی خطر عفونت را افزایش میدهد.
استفاده از اکسترنال فیکساتور برای ترمیم شکستگی استخوان
برای انجام تثبیت خارجی لازم است که پینها یا پیچهایی در استخوان یا هر دو سمت شکستگی فرو برده شود. پینها روی پوست با استفاده از گیرهها و میلههایی به نام چارچوب خارجی محکم و ثابت میشود. عمل تثبیت خارجی توسط جراح ارتوپد و معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. مراحل معمول جراحی تثبیت خارجی به شرح زیر است:
- جراح سوراخهایی را با دریل در ناحیههای سالم استخوانها دور شکستگی ایجاد میکند.
- پیچهای مخصوص وارد حفرهها میشود.
- میلههای دارای مفصلهای گوی و کاسهای از بیرون بدن به این پیچها متصل میشود.
- جراح مفصل گوی و کاسهای را تنظیم میکند تا از همترازی و صاف بودن استخوان مطمئن شود و احتمال کوتاه شدن استخوان را به حداقل برساند.
نقاطی از پوست که سوراخ شده است، باید به طور مرتب تمیز شود تا زخمها عفونت نکند. ناحیه جراحی گاهی اوقات گچ گرفته میشود.
پیچها و چارچوب خارجی معمولاً در مطب پزشک و بدون نیاز به بیهوشی باز میشود. احتمال شکستگی در نقاط سوراخ کردن استخوان وجود دارد، به همین دلیل محافظت طولانی مدت پس از باز کردن فیکساتور ضروری است.
کاربردهای دیگر اکسترنال فیکساتور
اکسترنال فیکساتور علاوه بر ترمیم آنی شکستگیهای باز مرکب یا شدید برای درمان یا ترمیم عارضههای دیگر نیز به کار برده میشود. برای مثال جراحی تثبیت خارجی برای اصلاح ناهنجاریهای استخوانی که منجر به کوتاه شدن عضو شده است، انجام میشود. همچنین از اکسترنال فیکساتور برای بازیابی یکپارچگی ساختارهای استخوانی (مانند دست) بعد از آسیبدیدگی یا سوختگی جدی استفاده میشود. بافت آسیب دیده یا زخم بدون استفاده اکسترنال فیکساتور ممکن است به دلیل اثر تجمیعی جای زخم و اسکار منقبض شود و به محدودیت حرکتی درازمدت یا حتی دائمی دامن بزند.
مزایای اکسترنال فیکساتور
- چنانچه روشهای دیگر بیحرکت نگه داشتن به دلایل مختلف مناسب نباشد، اکسترنال فیکساتور برای تثبیت سخت خارجی به کار برده میشود. جراحی تثبیت خارجی عموماً برای شکستگیهای شدید و باز نوع ۲ و ۳ در حالتی انجام میشود که گچ گرفتن یا تراکشن به دلیل بستن راه دسترسی برای مراقبت از زخمهای بافت نرم ممکن نباشد و جایگذاری فیکساتور داخلی ناحیههای بزرگتری را آلوده کند و از بین ببرد و در نتیجه خطر عفونت یا از دست دادن عضو به شدت افزایش یابد.
- فشردهسازی، خنثیسازی یا انحراف ثابت قطعات شکسته با توجه به پیکربندی شکستگی با استفاده از فیکساتور خارجی ممکن میگردد. شکستگیهای عرضی دوتکه را میتوان به روش تثبیت خارجی به بهترین نحو در کنار هم قرار داد، قطعات دیستال و پراکسیمال بزرگ را میتوان با پیاده کردن روش خنثیسازی به گونهای با پیچ کنار هم نگه داشت که طول عضو حفظ شود، همچنین اگر شکستگی با تحلیل رفتن استخوان در استخوانهای جفتی مانند زیند زبرین یا زند زیرین همراه باشد، میتوان انحراف ثابت را برقرار کرد یا طول طبیعی عضو را حفظ کرد.
- چنانچه از فیکساتور خارجی استفاده شود، میتوان وضعیت زخم و عضو آسیب دیده، برای مثال روند التیام زخم، وضعیت عصبی ـ عروقی، زنده بودن فلپهای پوستی و قسمتهای عضلانی سفت و منقبض را مستقیماً تحت نظر داشت.
- درمانهای مرتبط مانند عوض کردن پانسمان، پیوند زدن پوست، پیوند زدن استخوان و شستشو را میتوان بدون مختل کردن تثبیت یا همترازی شکستگی انجام داد. تثبیت خارجی سخت درمان همزمان و تهاجمی استخوان و بافتهای نرم را ممکن میسازد.
- امکان حرکت آنی مفصلهای دیستال و پراکسیمال وجود دارد. در نتیجه ورم، سفت و خشک شدن مفصل، آتروفی یا تحلیل عضلات و پوکی استخوان کاهش مییابد، از فیبروز کپسول مفصلی جلوگیری میشود و تغذیه سطوح مفصلی بهبود مییابد.
- میتوان عضو را بدون وارد شدن فشار به بافتهای نرم خلفی بالا گذاشت. پینها و چارچوب را میتوان با طناب از چارچوبهای بالای سر تخت آویزان کرد تا ورم کمتر شود و فشار روی بافت نرم خلفی از بین برود.
- استفاده از اکسترنال فیکساتور حرکت دادن زودهنگام بیمار را ممکن میسازد. چنانچه اکسترنال فیکساتور به کار برده شود، میتوان عضو را بدون نگرانی از جابهجا شدن استخوانهای شکسته حرکت داد و در موقعیت مناسب قرار داد. حرکت زودهنگام در شکستگیهای دوتکه پایدار در صورت انجام شدن عمل تثبیت سخت ممکن است؛ حال آن که اگر قرار باشد شکستگی با گچگیری یا تراکشن جوش بخورد، امکان حرکت سریع وجود ندارد. تثبیت خارجی حتی حرکت کردن برخی بیماران دچار شکستگی لگن را نیز امکانپذیر میسازد.
- جراحی بستن اکسترنال فیکساتور را میتوان در صورت لزوم با استفاده از بیحسی موضعی انجام داد. چنانچه وضعیت سلامت عمومی بیمار به گونهای باشد که بیهوشی عمومی یا نخاعی ممکن نباشد، فیکساتور را میتوان با اعمال بیحسی موضعی بست، هرچند این وضعیت بهینه نیست.
- عمل جراحی تثبیت سخت را میتوان بر روی شکستگیهای عفونی حاد یا استخوانهای جوش نخورده نیز انجام داد. تثبیت خارجی قطعات استخوانی در شکستگیهای عفونی یا در استخوانهای جوش نخورده عفونی عامل مهمی برای کنترل کردن و از بین بردن عفونت به شمار میآید. حال آن که کنترل کردن عفونت در صورت گچگیری یا تراکشن به ندرت امکانپذیر است و جایگذاری فیکساتورهای داخلی نیز غالباً توصیه نمیشود. فیکساتورهای خارجی مدرن استحکامی را به دست میدهند که به روشهای دیگر ممکن نیست.
- اگر عمل آرتروپلاستی ناموفق باشد و منجر به عفونت شود، به گونهای که بازسازی مفصل ممکن نباشد و ثابت نگه داشتن مفصل مطلوب باشد، میتوان از فیکساتور خارجی برای ترمیم مفصل استفاده کرد.
مراقبت از پین
کوتاهی در مراقبت کردن از پین و رعایت نکردن بهداشت زمینه را برای ابتلا به سپسیس فراهم میکند. برای مراقبت از پین به توصیههای زیر عمل کنید:
- پوست و سطح پین را روزی دو بار تمیز کنید و تمام ترشحات را پاک کنید.
- از پانسمان ضدعفونی کننده استفاده کنید. پماد بتادین (پوویدون) گزینه مناسبی است.
- اگر پوست دور پین ملتهب یا عفونی شده، اما پین نشده است، آنتی بیوتیک خوراکی مناسب مصرف کنید.
- اگر پین شل شده و اطراف آن عفونت کرده است، پین دیگری را در ناحیهای که پوست سالم است، جایگزین پین شل بکنید.
باز کردن فیکساتور خارجی
- باز کردن اکسترنال فیکساتور یک عمل ساده سرپایی است.
- پس از آن که ضایعات پوستی التیام یافت و شکستگی آنقدر پایدار شد که جابهجا شدن استخوانهای شکسته به سادگی رخ ندهد، گچ جایگزین اکسترنال فیکساتور میشود.